BIEBRZA
Biebrza to typowa rzeka nizinna z łagodnymi brzegami, wyraźnym, choć nie rwącym nurtem. Zwana jest niekiedy „Polską Amazonką”, gdyż silnie meandruje, tworzy liczne zakola, starorzecza, rozlewiska, zatoki i łachy piachowe.
Szlak kajakowy prowadzi szeroką, otwartą doliną rzeczną. Płyniemy na ogół przez trzcinowiska, niekiedy wzdłuż lasów i brzezin. Z rzadka tylko mijamy nieliczne wioski, a niekiedy płyniemy przez tereny całkowicie bezludne.
Na całej swej długości przepływa przez tereny Biebrzańskiego Parku Narodowego, największego w Europie środkowowschodniej kompleksu torfowiskowo-bagiennego. Bogata szata roślinna, mnogość zwierząt, ptactwa wodnego i błotnego oraz owadów występujących w środowisku bagiennym sprawia, że dla niektórych jest to wspaniała wyprawa w świat dzikiej przyrody. To raj dla ornitologów jak i dla wszystkich miłośników kontaktu z dziewiczą, nieskażoną cywilizacją przyrodą.
Najczęstszym miejscem rozpoczęcia spływów jest Lipsk; koniec szlaku kajakowego na Biebrzy – Wizna. Na przepłynięcie rzeki Biebrzy należy przeznaczyć 8-9 dni. Długość odcinków dziennych do przepłynięcia wynosi od 8 km do 29 km.
BIEBRZA – RAJ DLA PRZYRODNIKÓW
Biebrza to prawy dopływ Narwi, bierze swój początek na Wzgórzach Sokólskich, w pobliżu miejscowości Nowy Dwór. Wpada do Narwi w miejscowości Wizna.
Biebrza to typowa rzeka nizinna z łagodnymi brzegami, wyraźnym, choć nie rwącym nurtem. Zwana jest niekiedy „Polską Amazonką”, gdyż silnie meandruje, tworzy liczne zakola, starorzecza, rozlewiska, zatoki i łachy piachowe.
Szlak kajakowy prowadzi szeroką, otwartą doliną rzeczną. Płyniemy na ogół przez trzcinowiska, niekiedy wzdłuż lasów i brzezin. Z rzadka tylko mijamy nieliczne wioski, a niekiedy płyniemy przez tereny całkowicie bezludne.
Na całej swej długości przepływa przez tereny Biebrzańskiego Parku Narodowego, największego w Europie środkowowschodniej kompleksu torfowiskowo-bagiennego. Bogata szata roślinna, mnogość zwierząt, ptactwa wodnego i błotnego oraz owadów występujących w środowisku bagiennym sprawia, że dla niektórych jest to wspaniała wyprawa w świat dzikiej przyrody. To raj dla ornitologów jak i dla wszystkich miłośników kontaktu z dziewiczą, nieskażoną cywilizacją przyrodą.
Tutaj może nas zaskoczyć spotkanie z królem biebrzańskich bagien – łosiem.
Miłośnikom ptactwa szczególnie polecamy spływy w okresie wiosennym i jesiennym, kiedy to występuje wyjątkowa różnorodność gatunków przeżywających okres godów lub zbierających się do odlotów. Podziwiać też możemy jedynie tu występujące bataliony czy słuchać charakterystycznych nawoływań żurawi.
Szlak bardzo słabo zagospodarowany, niewielka ilość pól namiotowych i słabe warunki zaopatrzenia.
Uwaga
W czasie spływu przeważnie wystawieni jesteśmy na działanie promieni słonecznych, stąd warto zaopatrzyć w dobre nakrycie głowy.
Trzeba też pamiętać, że płyniemy przez Biebrzański Park Narodowy, co wymaga od nas wykupienia pozwolenia (można kupić np. w Lipsku w Domu Kultury lub na przystanku). Oprócz tego biwakowanie dozwolone jest tylko w miejscach wyznaczonych. Wiosną, w porze lęgowej ptactwa wodnego, może obowiązywać czasowy zakaz wstępu w niektóre rejony BPN (także na odcinki wodne).
Najczęstszym miejscem rozpoczęcia spływów jest Lipsk; koniec szlaku kajakowego na Biebrzy – Wizna. Na przepłynięcie rzeki Biebrzy należy przeznaczyć 8-9 dni. Długość odcinków dziennych do przepłynięcia wynosi od 8 km do 29 km.
Przebieg trasy: Lipsk – Kamienna Nowa – Sztabin – Jagłowo – Dolistowo – Goniądz – Osowiec – Biały Grąd – Burzyn – Wizna
Ciekawe miejsca
Lipsk – miasto liczące ok. 2,7 tys. mieszkańców. Historia miasta sięga aż XI wieku, z którego to pochodzą pierwsze znaleziska archeologiczne na tym terenie. Miasto założył król Stefan Batory.
Warto zobaczyć – kościół pseudogotycki z początku XX w., wewnątrz cenna ikona Matki Boskiej z Dzieciątkiem z XVI – XVII w. Kopiec Wolności usypany jako wotum za odzyskanie niepodległości w 1918 r. Liczne drewniane rzeźby autorstwa Stanisława i Jana Wakulińskich oraz studentów szkół artystycznych wykonane podczas plenerów. Grób nieznanego żołnierza na cmentarzu i obelisk „Poległym za Polskę”. Z Lipska podczas Drugiej Wojny światowej wyruszył do walki oddział majora „Hubala” (Henryka Dobrzańskiego).
Kamienna Nowa – wieś na wysokim zboczu ponad południowym brzegiem Biebrzy. Warto zobaczyć – Bunkry „Linii Mołotowa” budowane przez sowietów w latach 1939-41 dla zabezpieczenia przed inwazją niemiecką oraz drewniany Kościółek pod wezwaniem Świętej Anny (odpust 26 lipca)
Krasnybór – wieś wywodząca swą nazwę od dawnej puszczy Krasnego Boru. Warto zobaczyć – Kościół Zwiastowania Najświętszej Marii Panny, niegdyś cerkiew 1584 – 1589 późnogotycka, renesansowa z wieżą dobudowaną w 1913 roku. Jest to najstarszy obiekt w rejonie suwalskim.
Sztabin – wieś licząca ok. 1 tyś. mieszkańców. Warto zobaczyć – Neogotycki Kościół im. Świętego Jakuba Apostoła wybudowany w 1912 roku. Zegar słoneczny oraz regionalną izbę pamięci. W tym roku – 2004 r. Sztabin obchodzi rok Brzostowskiego, założyciela rzeczpospolitej Sztabińskiej.
Jagłowo – wieś chyba najbardziej malowniczo położoną nad brzegami Biebrzy i posiadającą ciekawą architekturę. Miejsce to zachowało swój dawny charakter.
Dębowo – wioska u zbiegu Biebrzy i Kanału Augustowskiego. Końcowa śluza Kanału Augustowskiego 1826-1827. Murowana strażnicówka z początku XX w.
Rezerwat Czerwone Bagno i łańcuch wzniesień – wydmowy Kurze Grzędy.
Dolistowo Stare – dawna osada osoczników strzegących nadbiebrzańskich łąk. Warto zobaczyć – Kościół Świętego Wawrzyńca z 1789-1791 roku ufundowany przez Izabelę Branicką. Dzwonnica kamienna z XIX w. Drewniany dom parafialny z przełomu XIX – XX w. Kościół cmentarny Świętego Jerzego z 1820 r. Wiatrak z połowy XIX w.
Goniądz – miasto położone przy historycznej przeprawie przez kompleks Bagien Biebrzańskich.
Warto zobaczyć Kościół Świętych Agnieszki i Antoniego Padewskich z 1922-24 r. Kaplica Świętego Floriana z 1864 r. Kaplica cmentarna Świętego Ducha z 1907 r. Neogotycka murowana. Drewniany młyn wodny z XIX w.
Osowiec – osada położona przy jedynym drogowym przejściu przez bagna. Warto zobaczyć twierdzę w Osowcu.
Wyniesienia wydmowe: Orle, Jeziorki, Góra Klemencin, Góra Pawłowa –
Burzy – wieś, której historia sięga 1448r. Od połowy XVII w. Własność Burzyńskich. We wsi zachowany został zabytkowy układ przestrzenny oraz zabytki architektury drewnianej.
Wizna – Wysokie grodzisko średniowieczne zwane Okopem. W XI-XII w. Gródek pomocniczy Wizny strzegący szlaku handlowego wiodącego na Litwę.