CZARNA HAŃCZA
Czarna Hańcza to typowa rzeka nizinna o charakterze leśnym, prąd nie jest zbyt bystry, łagodne zakola, miejscami powalone przez bobry drzewa, które łatwo dają się opłynąć. Płynie się łatwo i bez „przeniosek”.
Na trasie spływu znajdują się liczne pola biwakowe, stanice wodne oraz sklepy.
Powyżej Wigier płynie szybko, niczym podgórska rzeka, zaś poniżej jeziora znacznie zwalnia i meandruje przez szeroka dolinę.
Przebieg trasy: Start w Starym Folwarku na jeziorze Wigry – Maćkowa Ruda – Buda Ruska – Wysoki Most – Studziany Las- Tartaczysko- Głęboki Bród – Frącki – Dworczysko – Rygol – jez. Szlamy – Śluza Sosnówek – Śluza Mikaszówka – jez. Mikaszewo – Śluza Perkuć – jez. Krzywe – Śluza Paniewo – jez. Paniewo – jez. Orle – Śluza Gorczyca – jez. Gorczykowskie – Płaska – kanał „Czarnobrodzki” – Śluza Swoboda – jezioro Studzieniczne – Śluza Przewięź – jezioro Białe – rzeka Klonownica i jezioro Necko – i finisz w Augustowie.
Ogólna charakterystyka:
Hańcza wraz z Kanałem Augustowskim jest to jeden z najbardziej popularnych a co za tym idzie i najlepiej zagospodarowanych szlaków kajakowych Suwalszczyzny. Jednocześnie jest to, krajobrazowo i przyrodniczo jeden z najpiękniejszych szlaków w regionie.
Atrakcje na trasie: ► siedem śluzowań, ► sauny parowe „ruskie’ w tradycyjnych drewnianych baniach, ► obiad regionalny, szarlotka, jagodzianki.
Ciekawe miejsca, przez które przepływamy po drodze:
Wigry (Jaćwieskie Morze) – jest największym zbiornikiem wodnym na Suwalszczyżnie. Odznacza się bogato rzeźbioną linią brzegową z licznymi zatokami, półwyspami i wyspami. Jezioro jest usiane wysepkami i podwodnymi dolinami. W jego okolicach położonych jest ponad 40 innych zbiorników wodnych.
Wigry – zespół poklasztorny kamedułów zbudowany na wyspie, do której dostawano się najpierw przez most zwodzony, później usypano bardzo szeroką groblę. W skład poklasztornych budynków wchodzi m.in. cenny barokowy kościół, eremy – dawniej mieszkania dla zakonników surowej reguły, dziś pokoje gościnne. W zespole poklasztornym obecnie mieści się Dom Pracy Twórczej na Wigrach, który prowadzi restaurację z regionalną kuchnią, latem na terenie poklasztornym otwarta będzie galeria.
Śluza w Paniewie – Jedna z najciekawszych, bo dwukomorowa. Przeprawa prze Śluzę w Paniewie trwa aż 30 minut, śluzy niwelują różnicę poziomu wód wynoszącą 6,5 metrów. śluza zbudowana w latach 1826 -1828 r.
Śluza w Gorczycy – został odnowiona w 2000 r. Do tego miejsca dopłynął Jan Paweł II w 1999 r. Dla upamiętnienia jego obecności w tym miejscu, postawiono obok śluzy pomnik.
Mikaszówka – znajduje się tu drewniany, jednonawowy kościół pod wezwaniem św. Marii Magdaleny. Zbudowany jest w tradycyjnym, puszczańskim stylu. Sam budynek posiada dwie wieże, a obok obejrzeć można dzwonnicę oraz figurkę Matki Boskiej. Wielu zaciekawić może obecność na przykościelnym terenie dwóch grobów z XIX wieku. Charakterystyczną cechą Mikaszówki i okolic jest wielka liczba mieszkających tu bocianów, a co za tym idzie – bocianich gniazd.
Studzieniczna – Sanktuarium Maryjne. Kaplica w kształcie rotundy została zbudowana na wyspie przez budowniczych Kanału Augustowskiego i osadzona na 64 dębowych palach. Na wyspie dla upamiętnienia pobytu Jana Pawła II w 1999 r. wystawiono w rok po jego wizycie pomnik z brązu.
W letniskowej wsi zabytkowy drewniany kościółek z wystrojem puszczańskim – oryginalne żyrandole wykonane przez miejscowych twórców z naturalnych poroży jelenich i z łosia. Obok pomnikowe drzewa: dąb, lipa i jesion.
Puszcza Augustowska – jest największym obszarem leśnym Polski i jednocześnie niezwykle atrakcyjnym krajobrazowo i turystycznie. Aż 17 procent, najwięcej w Polsce, to starodrzewna – drzewa ponad 120 -letnie powstałe z naturalnego odnowienia. Należą do najzdrowszych w Polsce.
Na terenie puszczy liczne rezerwaty, ostoje dzikiej zwierzyny i ptactwa.
Kanał Augustowski – unikatowy zabytek dziewiętnastowiecznej inżynierii hydrotechnicznej. Obecnie trwają zabiegi o wpisanie go na listę światowego dziedzictwa. Jest zabytkiem w skali europejskiej, pomnikiem klasy „0”, który kandyduje do wpisania na listę światowego dziedzictwa kultury UNESCO. Wyjątkowość kanału augustowskiego wynika z doskonałego zharmonizowania się obiektu technicznego z przyrodą oraz niespotykany gdzie indziej urozmaicony krajobraz jego otoczenia.
Długość kanału – od Śluzy Dębowo nad Biebrzą do Śluzy Niemnowo na Białorusi – wynosi 101,2 km
(z czego po stronie polskiej 81,75 km). Kanału Augustowskiego reguluje 18 Śluz – 3 po stronie Białorusi.